HATAW! D'yaryo ng Bayan hatawtabloid.com
MAY claim si direk Mark Reyes na sila ang unang gumamit ng salitang “sanggre” simula pa noong 2005. Wala naman siyang sinabing reklamo niya sa gumagamit ng salitang “sangre” sa title ng kanilang show. Sinabi lang niya na sila ang naunang gumamit niyon.
Pag-aralan natin iyan. Ang ginamit nilang salita ay “sanggre” at binigyan nila iyon ng ibang kahulugan, dahil sa kanilang show, ang ibig sabihin niyon ay ang mga prinsesa ng mga diwata. Iyon namang “sangre” sa totoo lang ay isang salitang Kastila na ang ibig sabihin ay “dugo”. Iyong mga hindi na umabot ng Spanish subject sa eskuwelahan ha, tandaan na ninyo iyan. Ang sangre ay dugo. Kung pag-aaralan mo ngayon, dalawang magkaibang salita na iyan. Iyong “sanggre” ay isang nilikhang salita. Iyong “sangre” ay salitang Kastila na ang ibig sabihin ay dugo.
Bukod sa salitang Kastila ang salitang “sangre”, isang noun o pangalan, at hindi maaaring angkinin ng sino man sa copyright, hindi rin noong 2005 unang nagamit iyan. Iyang Sangre ay ginamit na rin ng Amerikanong nobelistang si Norman Spinrad sa kanyang nobela noong 1967, na ang tinutukoy naman niya ay mga sadistang cannibal sa kanyang nobelang The Men in the Jungle.
Noon ding 2005, may pelikula na ring ginawa na ang title ay Sangre. Iyan ay isang pelikulang Mexicano na nailabas sa maraming mga sinehan at nakasali pa sa Cannes Film Festival at ginawa ng director na si Amat Escalante. Hindi naman siguro nila alam na may ganyang title. Ang nakaaalam lang niyan ay iyong sumusubaybay maging sa mga foreign language films. Kami kasi ay sumusubaybay sa mga foreign language films na inilalabas ng Criterion.
Kaya kung iisipin, walang problema iyan. Kahit na sino ay makagagamit ng salitang sangre. Natatandaan namin noong araw, basta nagagalit iyong isang lola namin sa isang tao, tinatawag niya iyong “cargante” o kaya naman ay “mala-sangre”. Ibig sabihin “nakaiinis” at “masamang lahi”, o “masama ang dugo”. Iyan ha, nagtuturo na kami ng Spanish.
Ngayon kung ang ike-claim ni direk Reyes ay ginamit ng kanilang kalaban ang salita na pinasikat nila iyan ay ”otro causa senor” dahil una, kailangang patunayan na nagkaroon nga ng advantage ang pinagbibintangang nanggaya sa gumaya. ”Fue intencional”?
Pero kagaya ng sinabi naman namin, wala namang sinasabing reklamo ang director. Nabanggit lang niya na una silang gumamit niyon sa kanilang show noon pang 2005. Hindi siguro siya aware na may pelikulang ganoon din ang title, at may mga character sa nobela ni Norman Spinrad noon pang 1967 na ang tawag din ay “sangre”.
Sa telebisyon, maliwanag namang napataob ng La Luna Sangre iyong My Love From the Stars, at ang dahilan ay “star power”. Isipin naman ninyo sina Angel Locsin, John Lloyd Cruz, Richard Gutierrez at ang mas matindi sina Kathryn Bernardo at Daniel Padilla, ilalaban mo kayJennylyn Mercado at sa baguhang si Gil Cuerva? Aba kung sa karera iyan, inilaban mo ang grupo uno sa novatos.
Kung basketball iyan, para bang iniharap mo ang Golden State Warriors sa Blackwater o sa NLEX ng PBA. Ganoon kalaki ang difference niyan. Para rin iyang isang indie film, isinabay mo sa Wonder Woman. Ano nga ba ang inaasahan ninyong mangyayari.
Pero iyong mga “novatos” may nadidesgrasya rin. Palagay namin malakas kasi ang feedback na naririnig namin doon sa Cuerva, kaya sa palagay namin may nanonood din naman sa kanila. Pero sa totoo lang, hindi na kami nakakapanood ng prime time simula noong matapos iyong Encantadia eh.
HATAWAN – Ed de Leon
