HATAW! D'yaryo ng Bayan hatawtabloid.com
NGAYONG pinag-uusapan sa buong mundo ang kaso ng coronavirus mula sa Wuhan, China, kailangan na itong harapin at dapat na rin magbigay ng opisyal an pahayag ang China.
Pero siyempre, nag-iingat ang China dahil baka magamit laban sa kanila ang pahayag na kanilang ilalabas.
Alam kaya ng China, na usap-usapan sa Hong Kong at Macau na umabot na sa 20,000 Chines nationals ang namamatay sa Wuhan?!
Sabi nga, mas matindi pa ito sa SARS na tumama sa Singapore.
Pero sabi rin ng mga Chinese sa HK at Macau, ang coronavirus ay namamatay sa mainit na temperature o klima.
Kaya siguro masasabi nating mapalad pa rin ang Filipinas lalo’t sumabay ito sa pag-aalboroto ng Taal.
Kapansin-pansin na biglang nawala ang lamig ng hanging amihan nang pumutok ang bulkang Taal.
At ilang panahon na lang summer na naman kaya mukhang kusang mamamatay ang coronavirus sakali mang mapadpad sila sa Filipinas.
Pero, huwag kalilimutan ang tagubilin ng mga eksperto, siguruhing laging malinis ang kamay. Kung dati ay tuwing kumakain lamang naghuhugas ng kamay, aba ngayon, dapat ay oras-oras na naka-hand sanitizer o alcohol spray lalo ang mga laging nasa labas ng kanilang tahanan gaya ng mga estudyante, empleyado sa pribadong sektor, kawani ng gobyerno, at iba pang grupo na laging humaharap sa publiko.
Hindi naman sa diskriminasyon ha, pero mayroon pa rin ibang tao, lalo sa mga rural area, genuine intsik (GI) man o ibang lahi, ang hindi natuturuan ng tamang hygiene.
Minsan nga kahit sa ilang restaurant, naiinis tayo sa mga GI na dahak nang dahak, habang ‘yung iba naman dura nang dura kahit saan, kapag naglalakad sa kalsada.
Sabi nga, ang tamang gawi o aksiyon para huwag madale ng coronavirus ay magtakip ng ibig kapag umuubo o kaya ay magtakip ng tissue sa bibig, gumamit ng N95 mask, at ‘yun nga pirming maghugas o panatilihing malinis ang kamay at huwag hawak nang hawak sa mata, ilong at bibig.
Konting background lang po, unang nadiskubre sa Wuhan, China ang muling pagkalat ng epidemya na umabot na sa halos lahat ng bansa sa Asya.
Sa mga hindi pamilyar sa virus na ito, ayon sa World Health Organization (WHO), ang coronaviruses ay isang uri ng sub-mikroskopikong organismo na nagsisimula sa ordinaryong sipon hanggang ito ay lumala at tumungo sa mas malalang sakit na Middle East Respiratory Syndrome (MERS) at kung mas lalala pa ay puwedeng umabot sa pagiging Severe Acute Respiratory Syndrome (SARS).
Ang virus na ito ay nagmula sa hayop na humahawa sa tao tulad ng “SARS” na karaniwang nakukuha sa sakit ng pusa (civet cats) patungo sa tao, samantala ang “MERS” naman ay nanggaling sa isang uri ng kamelyo na humawa naman sa ilang nilalang sa Middle East!
Ang isang novel coronavirus ay na-identify sa China noong 7 Enero at pinangalanang 2019-nCoV at kompirmado na ngayon ang kaso ng pagsasalin o hawaan ng tao-sa-tao.
Noong 2002 hanggang 2003, halos 800 ang namatay sa buong mundo dulot ng SARS samantala ang MERS naman ay hindi gaanong kumalat at dagling naagapan.
Ayon sa Chinese authorities, 17 ang namatay sa buong Hubei province sa China, na kinaroroonan ng Wuhan, ang kabiserang lungod nito. Umabot sa 571 kompirmadong kaso ang naitala.
Kamakailan lang ay napabalita na may nakapasok na Chinese national na may sintomas ng naturang sakit. Sinasabing sa Kalibo International Airport nag-land ang nasabing pasahero. Ang nasabing airport ay may dumarating na flights mula sa Wuhan, China.
Bagama’t itinanggi ng Provincial Health Officer na Kalibo, Aklan na positibo sa naturang sakit ang pasahero, agad kumalat ang masamang balita. At hanggang ngayon maraming ‘fake news’ ang kumakalat sa social media.
Sa ganitong panahon at kalagayan, siguro ay mas makabubuting magbigay na ng opisyal na pahayag ang China kaugnay ng coronavirus.
Sa ganoong paraan ay mawala na ang takot ng mga mamamayan sa ibang bansa.
Para sa mga reaksiyon, suhestiyon, reklamo at sumbong, magtext sa 0977.705.22.31 o mag-email sa [email protected]. Para sa mga nakaraang isyu ng BULABUGIN please visit https://hatawtabloid.com
BULABUGIN
ni Jerry Yap
