Monday , December 23 2024

Ano ang nasa likod ng pamamaslang sa mga Lumad ng Surigao del Sur?

lumad lianga massacreKUNG ipinagkibit-balikat ng Armed Forces of the Philippines (AFP) at Philippine National Police (PNP) ang pamamaslang sa mga kababayan nating katutubong Lumad sa Surigao del Sur, mayroon talagang dahilan para mabahala ang mga mambabatas.

At hindi lamang ang mga mambabatas, dapat ang sambayanan at ang Malacañang mismo ay mabahala sa nagaganap na pamamaslang ng sinabing para-military group sa mga katutubong Lumad.

Ang Lumad ay katutubong mamamayan sa ating bansa na hindi Muslim at hindi Kristiyano.

Gaya sa mga katutubong American Indian sa America, ang mga Lumad ang opisyal na tagapangalaga ng ating mga kagubatan, kabundukan at mga ilog na dinadaluyan ng malilinis na tubig.

Sa madaling salita, sila ang opisyal na tagapangalaga ng ating mga likas na yaman.

Kaya hindi nakapagtataka na alam nila kung nasaan ang mahahalagang mineral na nakabaon sa lupa, sa putik at maging sa tubig.

Sila ang sinusundan ng mga explorer at gold hunters at malaki ang posibilidad na kung saan sila nakahimpil ay naroroon ang malaking deposito ng iba’t ibang uri ng mineral.

Sila rin ang nakaaalam ng mga batayang palatandaan kung mayroong ginto sa lugar o sa isang solar.

At marami ang naniniwala na ito ang ultimong dahilan kung bakit isinabatas ang Republic Act No. 8371 (The Indigenous Peoples Rights Act of 1997) na pinagsanib ang Office for Northern Cultural Communities (ONCC) at Office for the Southern Cultural Communities (OSCC) para iluwal ang National Commission on Indigenous People (NCIP).

Sa pagkakabuo ng NCIP, inakala ng mga katutubo na ito ay para pangalagaan at ipreserba ang kanilang kultura bilang mga katutubo.

Ito ay batay umano sa mandato ng batas na ang NCIP ay mangangalaga at magpapaunlad sa interes at pagkatao ng Indigenous Cultural Communities (ICCs), Indigenous People (IPs) na may paggalang sa paniniwala, kostumbre, tradisyon at institusyon gayon din ang pagkilala sa kanilang ancestral domain at sa kanilang mga karapatan.

Ngunit pagkalaon, noong Oktubre 26, 2004, ang NCIP ay ikinabit sa Department of Land Reform (DLR) sa pamamagitan ng Executive Order No. 379. At sa pamamagitan naman Executive Order 456, ang DLR ay naging Department of Agrarian Reform.

Noong Mayo 23, 2008 naman, ang NCIP ay isinailalim sa Department of Environment and Natural Resources (DENR) sa pamamagitan ng Executive Order No. 726.

At noong Nobyembre 8, 2010, ang NCIP ay isinailallim sa Office of the President sa pamamagitan ng Executive Order No. 11.

Ngayon, kung ang komunidad ng mga katutubong Lumad ay nasa pangangalaga ng NCIP na direkta namang nakapailalim sa Tanggapan ng Pangulo — ni Pangulong Benigno “Noynoy” Aquino III, bakit tahimik ang Malacañang sa ginawang pagsunog sa paaralan ng mga Lumad at pagpaslang sa kanilang edukador?!

Isinusulat natin ang kolum na ito’y nanatili ang pangamba sa komunidad ng mga katutubong Lumad  dahil hindi sila nakatitiyak kung sila ba ay protektado ng PNP o ng AFP o ang malalaking kompanya na naghahangad na makapagmina sa kanilang lugar?!

O ang dalawang ahensiya ng pamahalaan na may kinalaman sa pangangalaga ng kapayapaan sa bansa ay naglilingkuran sa ‘grupong’ may malaking interes sa lugar na pinanahanan ng mga Lumad?!

Ngayong nagpatawag ng imbestigasyon, si Senador Teofisto Guingona III sa laganap na pagpaslang umano ng paramilitary forces sa mga katutubong Lumad  sa Mindanao, pansamantala kayang matigil ang karahasan?!

Bukod sa Surigao del Sur, ibinulgar ni Guingona na nangyayari na rin ang pagpatay sa mga Lumad sa Davao del Norte, Cotabato, Bukidnon at sa iba pang bayan sa Surigao.

Alam nating ang imbestigasyon ng Senate Committee ay lagi nang naglilingkod sa mga katagang — “in aid of legislation.”

Sana naman sa pagkakataong ito magkaroon ng konkreto at positibong resulta para sa mapayapang pamumuhay ng mga katutubong Lumad.

At sana rin, magkaroon ng balls ang Malacañang para i-pull-out ang military at para-military group sa nasabing lugar para pansamantalang makatikim ng kapayapaan ang mga kababayan nating Lumad.

Sana po…now na!           

Para sa mga reaksiyon, suhestiyon, reklamo at sumbong, magtext sa 0926.899.91.27 o mag-email sa [email protected]. Para sa mga nakaraang isyu ng BULABUGIN please visit https://hatawtabloid.com

About Jerry Yap

Columnist at HATAW D'yaryo ng Bayan / CHRONICLE (Customs); National Press Club of the Philippines President (2010-2012), Treasurer (2012), Director (2004-2010) and National Chairman at ALAM (Alab ng Mamamahayag)

Check Also

Sir Jerry Yap JSY Ed de Leon

Sa unang Pasko na wala siya
JSY HINDI NAKALIMOT SA MGA EMPLEYADO

ni ED de LEON AYOKONG isipin na wala na si Boss Jerry. Ang laging nasa …

Sir Jerry Yap JSY Nino Aclan

JSY, the best boss that i’ve ever met

ni Niño Aclan SIR JSY is the “Best Boss” that I’ve ever meet. Ganito ko …

Sir Jerry Yap JSY Bong Son

Totoong tao, tunay na kaibigan, best boss ever

ni BONG SON TUNAY na ako’y napahanga sa ipinakitang pagmamahal ng publisher ng HATAW Diyaryo …

Sir Jerry Yap JSY Ms M

Forever grateful kay JSY

ni Maricris Valdez-Nicasio COOL boss. Ganito ko sabihin at ilarawan ang aming publisher na si …

Sir Jerry Yap JSY Rose Novenario

Matatag, maaasahan, may paninindigan
PINAKAMATAAS NA PAGSALUDO SA IYO, SIR JERRY!

ni ROSE NOVENARIO KUNG ilalarawan ko ang pagkatao ni Jerry Sia Yap bilang employer at …

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *